Smeerwortel (Symphytum officinale) is een tot een meter hoge plant die je kunt vinden aan de oevers van vijvers, rivieren en beken, op vochtige weiden of velden. De stengel en bladeren zijn bedekt met fijne haartjes en in de zomer bloeit hij met roze-paarse bloemen die heel aantrekkelijk zijn voor bijen en hommels.
Maar smeerwortel kan nog veel meer dan alleen het Europese landschap verfraaien. Het is een van de traditionele kruiden die al sinds de 12e eeuw veel worden gebruikt in de natuurgeneeskunde. In de middeleeuwen werd smeerwortel vooral gebruikt om gebroken ledematen te genezen. Hoewel we tegenwoordig effectievere methoden hebben om botbreuken te behandelen, is smeerwortelzalf nog steeds populair vanwege de positieve werking op pijnlijke spieren, gewrichten en pezen, niet alleen bij liefhebbers van kruidengeneeskunde.
Smeerwortel – werking en eigenschappen
Smeerwortel bevat een hele reeks weldadige stoffen in de wortel, de stengel en de bladeren. Al deze delen van de plant worden gebruikt bij de productie van smeerwortelproducten, maar vooral de wortel, want die bevat de hoogste concentratie werkzame stoffen.
Smeerwortel is rijk aan etherische oliën, harsen, sterolen, alkaloïden, zetmeel, rozemarijnzuur en slijmstoffen. De belangrijkste component van smeerwortel is allantoïne, die een gunstige werking heeft op het bewegingsapparaat van de mens en wondgenezing bevordert.
Smeerwortel – effecten op het menselijk lichaam
- Heeft een kalmerende en ontspannende werking op menselijke weefsels;
- Revitaliseert spieren, ligamenten en pezen;
- Verwarmt en helpt met de doorbloeding;
- Werkt antiseptisch en ontstekingsremmend;
- Vermindert pijn dankzij de aanwezige allantoïne.
De werking van smeerwortel wordt niet alleen gewaardeerd door senioren, maar ook door sporters of mensen met fysiek zwaar werk die de hele dag op hun benen staan.
Producten met smeerwortel – smeerworteltinctuur, smeerwortelzalf en smeerwortelgel
Smeerwortel om te smeren
Heb je last van zware en vermoeide benen, overbelaste of stijve spieren en gewrichten? Ga voor smeerwortel!
- Smeerwortelzalf: Zalf van de bladeren of wortel van smeerwortel helpt bij pijn en vermoeidheid van spieren, pezen en gewrichten. Het is uitstekend geschikt voor het masseren van een overbelaste plek en brengt meteen verlichting. Moet smeerwortelzalf erg geconcentreerd zijn? De werking van smeerwortel wordt versterkt door kamfer, en die vind je dus in sommige zalven met smeerwortel als aanvullende ingrediënt terug.
- Smeerwortelbalsem heeft een dikkere, vettere textuur dan zalf en wordt iets langzamer opgenomen.
- Smeerwortelgel: Gel van smeerwortel is ideaal voor wie niet houdt van een vettig gevoel op de huid. Je kunt kiezen voor een verkoelende gel, die een werking heeft vergelijkbaar met een koud kompres, of juist een verwarmende gel, die na overbelasting de regeneratie bevordert.
- Smeerwortelolie werkt uitstekend als massageolie en bevordert de regeneratie.
Smeerwortelextract
Een andere methode om de heilzame werking van smeerwortel te benutten, is een extract.
- Smeerworteltinctuur: Een tinctuur van smeerwortel is een aftreksel van het kruid in alcohol, dat je kunt gebruiken voor een verlichtende massage van een pijnlijke plek. In vergelijking met zalf bevat een tinctuur een hogere concentratie aan werkzame stoffen, maar een nadeel is dat de alcohol in de tinctuur de huid uitdroogt.
- Smeerwortel thee: Thee, of beter gezegd een infusie van het kruid in water, kennen de meesten wel. Maar opgelet! Hoewel in de traditionele kruidengeneeskunde ook over inwendig gebruik van smeerwortel wordt gesproken, wordt dat volgens de huidige kennis niet aanbevolen omwille van de aanwezige pyrrolizidine-alkaloïden, die bij langdurig gebruik leverbeschadiging kunnen veroorzaken. Als je toch smeerwortelthee wilt proberen, drink die dan nooit in hoge doses en beperk het gebruik tot maximaal twee weken.
Andere toepassingen
- Smeerwortelkompres: Je kunt een smeerwortelkompres maken met tinctuur of zalf. Doe een ruime hoeveelheid smeerwortelzalf op een kompres of doop het in de tinctuur. Wikkel het zodanig vast dat het op zijn plaats blijft zitten en laat het een nacht inwerken. 's Ochtends zul je je als herboren voelen!
Smeerwortelproducten tijdens de zwangerschap?
Smeerwortel wordt niet aanbevolen voor zwangere vrouwen. Inwendig gebruik van smeerwortel is voor zwangere en borstvoedende vrouwen zelfs strikt verboden. En smeerwortelzalf tijdens de zwangerschap? Dat hangt af van de concentratie en samenstelling. Raadpleeg je apotheker of arts om te weten of je smeerwortel mag gebruiken, en laat je een geschikt product aanbevelen.
Verzorg jezelf met een eeuwenlang beproefd, traditioneel kruid! De beste smeerwortelzalf, -balsem en -gel wachten op je op notino.nl.